Kancelaria Notarialna
Ewa Kulesza Notariusz

Prawa spółdzielcze, przekształcenia własnościowe

Obecnie ustawodawca przewiduje trzy rodzaje praw do lokali wybudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe: spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz prawo odrębnej własności lokalu.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym, które jest prawem zbywalnym a zatem można je sprzedać, darować lub zamienić na inne prawo a także stanowić może przedmiot zniesienia wspólności, działu spadku, w skład którego wchodzi to prawo lub podziału majątku wspólnego małżonków (umowy opisane w zakładce obrót nieruchomościami, za wyjątkiem umowy dożywocia, odnoszą się również do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu). Warunkiem zbycia tego prawa jest potwierdzenie przez spółdzielnię tytułu prawnego zbywcy. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przechodzi na spadkobierców może być zatem przedmiotem zapisu, zapisu windykacyjnego oraz na zasadach ogólnych podlega dziedziczeniu oraz egzekucji (można je zatem obciążyć hipoteką pod warunkiem, że dla lokalu zostanie założona księga wieczysta). Od dnia 31 lipca 2007 r. spółdzielnie mieszkaniowe nie mogą ustanawiać spółdzielczych własnościowych praw do lokali, ani praw do miejsc postojowych położonych w budynkach wybudowanych na gruncie, do którego spółdzielni przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu.

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego inaczej niż prawo własnościowe jest prawem niezbywalnym (nie może go zatem sprzedać ani darować), nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji. Na podstawie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia oddaje lokal mieszkalny do używania, a członek spółdzielni zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni.

Przekształcenia spółdzielczych praw do lokali w odrębną własność

Przekształcenia spółdzielczych praw do lokali w odrębną własność odbywają się na wniosek członka spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego lub na wniosek członka spółdzielni albo osoby niebędącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Warunkiem uruchomienia procesu przekształceń własnościowych jest podjęcie przez spółdzielnię, na podstawie art. 42 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz. 1222 j.t. ze zmianami) uchwały w sprawie określenia przedmiotu odrębnej własności lokali. Spółdzielnia mieszkaniowa, po spełnieniu przez wnioskodawcę warunków przewidzianych w powołanej ustawie jest obowiązana do zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności, która zawierana jest w formie aktu notarialnego. Prawo odrębnej własności lokalu daje nie tylko tytuł własności do lokalu, ale również do określonego udziału w nieruchomości wspólnej tj. gruntu oraz budynku (ale usytuowanym na tym gruncie), w którym mieszkanie się znajduje.

Spółdzielcze własnościowe prawo do miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu

Spółdzielcze własnościowe prawo do miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu podobnie jak spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest prawem zbywalnym oraz podlega dziedziczeniu. Nie można jednak założyć dla niego księgi wieczystej, a tym samym obciążyć tego prawa hipoteką. Na żądanie członka spółdzielni albo osoby niebędącej członkiem, której przysługuje prawo do miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu, spółdzielnia jest obowiązana przenieść na te osoby ułamkowy udział we współwłasności garażu. W wyniku zawarcia takiej umowy, która dla swej ważności wymaga formy aktu notarialnego, uprawniony staje się współwłaścicielem lokalu garażowego, w którym usytuowane jest miejsce postojowe.

 

Wróć do poprzedniej strony